هوش تجاری چیست ؟
اجازه بدید همین ابتدا یک تعریف مشخص و ساده ایی از هوش تجاری داشته باشیم:
هوش تجاری یعنی: اطلاعات مناسب را در زمان مناسب در اختیار افراد مناسب جهت تصمیم گیری مناسب قرار دهیم.
"BI is about providing the right data at the right time to the right people so that they can take the right decisions"
به عبارت دیگر : فرایند بالابردن سودآوری سازمان با استفاده هوشمندانه از اطلاعات در فرایند تصمیم گیری را هوش تجاری گویند.
حال سوالی که پیش میاید این است که هر کجا داده است، آیا هوش تجاری نیز می تواند حضور داشته باشد؟ پاسخ بلی است . مهم اینکه داده ها در جایی ثبت شوند. فارغ از اینکه در چه حوزه ایی در چه دپارتمانی درچه صنعتی، ضروری ترین موضوع ثبت اطلاعات کامل از فرایند های کسب و کار می باشد.
برای رسیدن به اهداف هوش تجاری، میبایست اطلاعات را همانند سنسور یک خودرو از تمام اجزای حیاتی سازمان دریافت و در بستری به نام دیتابیس ذخیره نمود. در گام بعدی همانطور که در خودرو اطلاعات از قسمتهای مهم مانند موتور، گیربکس، رادیاتور و ... در ECU خودرو جمع آوری میشود این اتفاق در کسب و کار نیز باید رخ دهد. در این مرحله میبایست حسب نیازی که در ابتدا براساس امکان سنجی و نیازسنجی انجام شده است، داده ها را پردازش، تحلیل و در اختیار تصمیم گیران قرار داد.
این فرایند می بایست بصورت اتوماتیک و با کمترین دخالت نیروی انسانی انجام شود. یعنی یکبار فکر کنیم، یک تحلیل کنیم و یکبار انرا پابلیش کنیم و تمام.
اگر بتوانیم این فرایند یعنی هوش تجاری را در سازمان نهادینه کنیم، دستاوردهای زیر را همراه خواهد داشت:
•انجام ندادن امور بر اساس حدس و گمان
•به دست آوردن جواب‌های سریع‌تر به سؤالات کسب‌وکار
•به دست آوردن بینش از رفتار مشتری
•شناسایی فرصت‌های فروش
•انجام دادن عملیات به‌سادگی
•بهبود بهره‌وری
•درک هزینه‌های واقعی تولید
•تصمیم گیری به موقع
•کسب‌وکار شما در حال حاضر کجاست و به کجا خواهد رفت
در تصویر زیر بصورت مفهمومی می توان با هوش تجاری آشنا شد:
ما در هوش تجاری بدنبال پاسخ به ۵ سوال کلیدی و مهم هستیم:
۱- در گذشته چه اتفاقی رخ داده است؟ پاسخ به این سوال بیشتر از جنس گزارش و ریپورت است
۲- در حال حاضر چه اتفاقی در حال رخ دادن است؟ حال حاضر هر کسب و کار با کسب و کار دیگری متفاوت است
۳- چرا این اتفاق رخ داده است؟ با نگاه دیتادیسکاوری دلیل رخ دادن این وضعیت چیست؟
۴- در اینده چه اتفاقی رخ خواهد داد؟ اگر وضعیت با همین شکل پیش رود، یک ماه آینده، شش ماه آینده و یک سال اینده وضعیت کسب و کار چگونه خواهد شد؟
۵- و درنهایت من می خواهم به یک هدف مشخصی در سال اینده برسم، سیستم چه پیشنهادی برای رسیدن به هدفم دارد؟
اگر سیستمی بتواند به این ۵ سوال پاسخ دهد، آنگاه می توانیم بگویم بطور کامل توانسته ایم هوش تجاری را در سازمان پیاده سازی و استقرار نماییم.
حال بپردازیم به مراحل اجرای هوش تجاری و اینکه دقیقا از چه اجزایی تشکیل شده است:
•شناسایی شاخص های عملکرد کلیدی KPI
•تجمیع پاکسازی داده ها ETL
•ساخت انباره داده DWH
•ساخت داشبوردهای مدیریتی
•داده کاوی
ممکن است این سوال برای شما پیش بیاید آیا هر نرم افزاری که داشبورد دارد، نرم افزار هوش تجاری است؟ پاسخ قطعا خیر است. اگر به رفرنس های معتبر جهانی رجوع کنید این موضوع بطور کامل توضیح داده شده است.
در هوش تجاری نگاه ما به کسب و کار از حالت دوبعدی به حالت چندبعدی تغییر پیدا می کند. به تعبیری دیگر تلاش ما این است که مشکلات و چالش ها را از مناظر مختلف مورد ارزیابی قرار دهیم. لذا واژه کیوب یا مکعب داده یا multidimensional اشنا خواهیم شد.
